Tropische dagen steeds normaler

Zoals gezegd kwamen er vroeger meerdere jaren voor waarbij het niet tot een tropische dag kwam. Om precies te zijn: sinds 1901 is het 11 keer voorgekomen dat op geen één KNMI-station de 30 graden is gehaald. In De Bilt kwam dit nog veel vaker voor. Sterker nog: in de periode van 1901-1930 verliep op het hoofdstation 1 op de 2 jaren zonder tropische dag. Dit is tegenwoordig ondenkbaar, want 1993 was het laatste jaar in De Bilt zonder tropische dag. In Maastricht moeten we zelfs terug naar 1988 voor het laatste jaar zonder tropische dag. Ook in Den Helder zien we tegenwoordig eigenlijk wel elk jaar een tropische dag, voor een jaar zonder een 30'er moeten we alweer terug naar 2008. De laatste keer dat het op geen één KNMI-station lukte, was in 1965.

Aantal tropische dagen verviervoudigd

Als we het gemiddeld aantal officiële tropische dagen per jaar pakken voor De Bilt, zien we dat er in de klimaatperiode van 1991 tot nu ruim 4 keer zoveel tropische dagen voorkomen als in de periode 1901-1930. In die periode kwam het namelijk gemiddeld tot 1,1 tropische dagen per jaar. Tegenwoordig, 1991-2020, zien we gemiddeld 4,7 tropische dagen per jaar! Het is ook bijna 2x meer dan de 2,4 tropische dagen die we gemiddeld zagen in de klimaatperiode van 1961-1990.

Maastricht gemiddeld ruim 7 tropische dagen per jaar

Ook in de rest van het land stijgt het aantal tropische dagen. Neem bijvoorbeeld Maastricht. Vanwege de zuidoostelijke ligging ziet dit station jaarlijks sowieso meer tropische dagen, maar ook hier neemt het aantal door klimaatverandering toe. In de periode van 1906-1930 kwamen hier namelijk gemiddeld 3,4 tropische dagen per jaar voor, terwijl dat er tegenwoordig maar liefst 7,3 zijn.

Het aantal tropische dagen per jaar in De Bilt, Den Helder en Maastricht. Jaren met veel tropische dagen zijn - zeker in het binnenland - van alle tijden, maar tegenwoordig volgen de pieken elkaar steeds vaker op en ligt de 'basis' hoger. Het meest opvallende is dat de dalen, lees jaren met amper tropische dagen, niet meer voorkomen. Daardoor stijgt het gemiddeld aantal tropische dagen, zonder dat de pieken toenemen.

Den Helder: tropische dagen van 'uitzonderlijk' naar 'normaal'

In Den Helder is de toename in tropische dagen misschien nog wel het meest opvallend. Vroeger waren jaren zonder tropische dagen de normaal, en jaren mét tropische dagen de uitzondering. Jaren zonder tropische dagen kwamen namelijk veel vaker voor. Rond de jaren '90 kwam de omslag, want sindsdien zien we vrijwel elk jaar ten minste één tropische dag. In de klimaatperiode van 1991 tot nu zijn er slechts 7 jaren geweest zonder tropische dagen en we zien steeds vaker lange reeksen mét tropische dagen. In de hete zomer van 2019 telde Den Helder 6 tropische dagen en dat was een record. Voor de kuststrook zien we dus, in tegenstelling tot het binnenland. tegenwoordig wél grotere pieken in tropische dagen.

Ook qua gemiddeld aantal tropische dagen zien we een duidelijke stijging. Zo lag het gemiddeld aantal tropische dagen per jaar in de periode van 1931-1960 op 0,3. Tegenwoordig is dat getal opgelopen naar 1,2.

Tropische dagen steeds vroeger

Buiten dat tropische dagen steeds vaker voorkomen en steeds 'normaler' worden, vallen de eerste tropische dagen van het jaar ook steeds eerder. Omdat er sinds het begin van de metingen veel jaren zijn geweest zonder tropische dagen is het moeilijk om hier statistiek op los te laten, maar desondanks zien we steeds vaker tropische dagen in juni of zelfs mei. Ook vroeger vielen de eerste tropische dagen soms in die maanden, maar vaker kwam het toen voor dat die eerste tropische dag pas in juli of augustus viel.

De meeste vroege tropische dag ooit gemeten viel op 21 april 1968. Op de oude KNMI-weerstations in Gemert en Venlo werd 32,2 graden gemeten. Recordlaat noteerde Sittard op 10 oktober 1921 nog een tropische dag met 30,1 graden.