Foto gemaakt door ESA/NASA - In de ruimte
Foto gemaakt door ESA/NASAIn de ruimte
Nu

Satelliet gelanceerd voor meten zeespiegel

Afgelopen weekend, zaterdagavond onze tijd, is in de Amerikaanse staat Californie een satelliet gelanceerd om de zeespiegel wereldwijd te meten. De Sentinel-6 vliegt nu in een baan om de aarde en heeft geavanceerde radarapparatuur aan boord, waarmee de toename van de zeespiegel tot op de centimeter nauwkeurig in de gaten kan worden gehouden.

Het project is een samenwerking tussen de Europese ruimtevaartorganisatie ESA en het Amerikaanse NASA. En de lancering vond plaats op de lanceerinstallatie van SpaceX, het commerciële ruimtetransportbedrijf ook bekend van de duizenden Starlink satellieten.

Nederlandse waterbeleid

Om een goed beeld te krijgen van de huidige zeespiegel en alle patronen en bewegingen die daarmee gepaard gaan, moet er grondig en langdurig onderzoek gedaan worden. Het is dan ook de bedoeling dat deze satelliet tot tenminste 2030 metingen gaat doen, zodat alles goed in kaart kan worden gebracht. Deze gegevens zijn ook voor Nederland zeer belangrijk en kunnen op den duur van grote invloed op het waterbeleid zijn.

Oorzaken zeespiegelstijging

De zeespiegel stijgt door de wereldwijd oplopende temperaturen. Hierdoor smelten onder andere gletsjers en ijskappen, maar zet ook het water uit, waardoor het volume toeneemt. Maar ook minder ‘zichtbare’ zaken zoals veranderingen in grondwater, dammen en irrigatie spelen een rol in het (onderzoek naar het) stijgen van de zeespiegel.

Opwarming van het klimaat

Zeespiegelstijging is voor Nederland een van de belangrijkste gevolgen van de opwarming van het klimaat. Alleen in de twintigste eeuw, de periode van 1901-2010, heeft al een stijging van bijna 20 centimeter plaatsgevonden. Gemiddeld zien we een stijging van 1 a 2 millimeter per jaar, maar sinds 2010 gaat de stijging met bijna 5 millimeter per jaar. In Nederland is die versnelde stijging nog niet gemeten, omdat de Noordzee relatief klein is en door de diverse lokale effecten die ook meespelen, zoals wind en zeestromingen.

Niet overal even snel

Volgens het IPCC, het Intergovernmental Panel on Climate Change, kan de zeespiegel de komende eeuw 26 tot 82 centimeter verder stijgen. Een waarde met een redelijk marge, want de zeespiegelstijging gaat, zoals hiervoor al kort uitgelegd, niet overal even snel.

Risico’s zeespiegelstijging

Wereldwijd, maar zeker ook voor Nederland, wordt het risico op overstromingen door de zeespiegelstijging steeds groter. Omdat wij een delta zijn voor een aantal grote rivieren, waaronder de Rijn en de Maas, liggen grote delen van ons land onder de zeespiegel. Daar bovenop daalt de bodem in het westen van ons land nog eens 4 tot 5 millimeter per jaar als gevolg van natuurlijke processen en verdroging van veengebieden. De data die de Sentinel-6 de komende jaren gaat verzamelen, is dus ook voor Nederland van groot belang.

Bronnen: IPCC, KNMI, ESA, NASA

Britta van GendtMeteoroloog