Orkanen: nooit eerder zoveel systemen in zo'n korte tijd
Terwijl het lagedrukgebied dat uit de resten van orkaan Epsilon is ontstaan het weer in Nederland vanaf dinsdagavond gaan beïnvloeden, ligt helemaal aan de andere kant van de Atlantische Oceaan de tropische storm Zeta klaar om over het Mexicaanse schiereiland Yucatan te trekken en dan de Golf van Mexico op te gaan.Zeta is het 28ste systeem van dit seizoen en daarmee is het record van 2005 al geëvenaard. Tegelijk liggen we dit jaar enorm voor op het seizoen van 2005. Toen ontstond het systeem dat tot Zeta leidde pas op 30 december, ruim twee maanden later dan dit jaar dus. Met in het officiële seizoen nog ruim een maand te gaan (het eindigt op 30 november) is de kans dan ook groot dat we het record van 2005 dit jaar scherper gaan stellen.
Van meet af aan was al duidelijk dat het seizoen van 2020 zeer actief zou worden. De Amerikaanse weerdienst verwachtte vooraf tussen 19 en 25 systemen. Het zijn er inmiddels dus al 28. Tien ervan zijn tot een orkaan uitgegroeid, waarvan 4 een sterkte van categorie 3 of hoger bereikten. Die aantallen passen wel binnen de bandbreedte zoals de Amerikaanse weerdienst die voorafgaand aan het seizoen had gegeven.
2005 was nog wel extremer
In 2005 waren er 15 orkanen, waarvan 7 er een categorie 3 of hoger bereikten. Daaronder bevond zich Katrina die in de omgeving van New Orleans veel schade aanrichtte. Voor wat de sterkte van de orkanen betreft, was het seizoen van 2005 tot nu toe dus extremer.
Voor de vorming van orkanen zijn warm zeewater (bij voorkeur warmer dan 26 graden) en een rustige bovenlucht nodig. Aan beide voorwaarden werd dit seizoen voldaan. Vanaf het begin van het was al duidelijk dat het water in feitelijk heel het gebied waar de Atlantische orkanen voorkomen warmer dan normaal was. De rustigere bovenlucht dan anders hangt samen met de zich ontwikkelende La Niña op de Grote Oceaan.
De vorming van orkanen uit grote buienclusters is een ingewikkeld proces dat in de hogere delen van de atmosfeer zo min mogelijk door wind gestoord moet worden. Hoe rustiger het in de omgeving van een orkaan is, hoe sneller zo’n systeem zich kan ontwikkelen. Het is dit jaar al meerdere malen gebeurd dat orkanen in hun ontwikkeling in korte tijd zo sterk in kracht toenamen dat ze zelfs de trouwste volgers versteld deden staan.
Beroemde foto
Beroemd is inmiddels de satellietfoto (ook bij dit verhaal) gemaakt op 14 september, waarop 5 tropische systemen, actief op de Atlantische Oceaan, tegelijkertijd te zien zijn. Het gaat om Sally (links), Paulette (tweede van links), René (tweede van rechts), Teddy (rechtsonder) en Vicky (uiterst rechts). Links van Sally en rechts van Vicky zijn ook al de tropische golven te zien waaruit later Beta en Wilfred zouden ontstaan en noord van René is de depressie te zien waaruit later Alpha zou ontstaan. Een foto met bizar veel activiteit dus.
Actueel is Zeta dus actief. De verwachting is dat het systeem, net voor de passage van de noordoostpunt van het Mexicaanse schiereiland Yucatan, tot een orkaan zal uitgroeien. Daarna trekt de orkaan verder over de Golf van Mexico richting het zuiden van Verenigde Staten. Het idee is vervolgens dat Zeta in het zuiden van Louisiana aan land komt, ruim ten westen van New Orleans, al zit er nog wel een flinke marge in de berekeningen.
In Nederland
De depressie, die zich uit de restanten van orkaan Epsilon heeft gevormd, trekt richting IJsland. Het bijbehorende front passeert ons land vanaf dinsdagavond en in de nacht naar woensdag met regen. Aan zee kan de wint dan even tot hard aantrekken. Een randstoring passeert later op donderdag en in de nacht naar vrijdag en brengt ons in warmere lucht waar we het weekend van profiteren. Dan brengt een hogedrukgebied boven Zuid-Europa ook tijdelijk de rust in het weer terug. Schommelen de temperaturen deze week steeds tussen 12 en 14 graden, vanaf vrijdag wordt het warmer en in het weekend kan het zomaar 17 of 18 graden worden. En als de zon dan even schijnt, is het heerlijk buiten.