Foto gemaakt door Gisli Olafsson - IJsland - Een modderstroom vanuit de bergen
Foto gemaakt door Gisli OlafssonIJslandEen modderstroom vanuit de bergen
Nu

Modderstromen in IJsland slepen woningen met zich mee

In het oosten en zuidoosten van IJsland heeft het de afgelopen tijd veel geregend. Vooral donderdag en in de nacht naar vrijdag regende het zo hard dat het ’s nachts tot een tweetal grote modderstromen kwam in het aan de oostkust gelegen plaatsje Seyðisfjörður. Hierbij werd een woning van zijn fundering getrokken en zo’n 50 meter verderop weer ‘neergezet’. Enkele andere huizen zijn zelfs de zee in geschoven.

Het oosten en zuidoosten van IJsland hebben wel vaker te maken gehad met modderstromen, maar die van deze week waren waarschijnlijk wel de grootste. Het is de laatste dagen kletsnat in IJsland. Een lagedrukgebied ligt al dagenlang op vrijwel dezelfde plek en laat veel neerslag los. Vanaf 11 december viel er cumulatief ongeveer 650 millimeter regen en dat zijn extreme hoeveelheden.

Verzadigde bergtoppen

Al eerder deze week kwam het door de extreme regenval tot overstromingen en minder hevige aardverschuivingen of modderstromen, maar buiten wat ondergelopen kelders en overstroomde straten, was er verder nog weinig aan de hand. Maar het bleef regenen, waardoor de bergtoppen in die omgeving helemaal verzadigd met water zijn geraakt en enkele delen ervan uiteindelijk zijn gaan schuiven. Hele stukken grond werden mee omlaag getrokken, met alle gevolgen van dien.

Erosie

De bergen zijn door de werking van wind, stromend water en ijs, maar in IJsland natuurlijk ook vulkanisme aan slijtage onderhevig, en door de hevige regenval van de afgelopen dagen worden de door erosie aangetaste bergtoppen- en hellingen vervolgens dermate verzadigd met water, dat de onderlinge samenhang verloren gaat en de boel gaat schuiven.

Aardverschuiving of modderstroom

Enorme stukken grond komen bij zo’n aardverschuiving plotseling in beweging, in sommige gevallen wel duizenden tonnen. Als dit allemaal ineens de berghelling af komt glijden, ontstaat een enorm krachtige modderstroom die alles op zijn pad met zich mee omlaag trekt. Soms worden ook grote rotsblokken mee omlaag gesleurd, wat tot uiterst gevaarlijke situaties kan leiden.

Evacuatie

Omdat dit soort situaties vaak plotseling ontstaan, is men vaak niet voorbereid en als dat wel het geval is, kun je vaak niet meer doen dan evacueren. Afgelopen dagen zijn er in IJsland ongeveer 10 huizen meegetrokken door de modderstromen en meerdere (zwaar) beschadigd.

Risico nog groot

De omringende bergen zijn inmiddels grondig geïnspecteerd door de IJslandse overheid en er zijn nog steeds losse stukken aanwezig, waardoor het risico op aardverschuivingen er nog steeds is. Ook dit weekend blijft er namelijk enige regen vallen in het oosten en zuidoosten van IJsland en het gevaar is dus nog niet geweken. Na het weekend lijkt het er droger te gaan worden.

Bronnen: RUV, Iceland Review

Britta van GendtMeteoroloog