La Nina en het recordseizoen van de orkanen
Tropische storm Eta is nummer 28 in de lijst van tropische systemen die sinds half mei van dit jaar zijn ontstaan boven de Grote Oceaan. Een deel daarvan is uitgegroeid tot orkaan en een klein deel daarvan zelfs tot ‘major hurricane’. De gangbare namen waren half september op en inmiddels zitten we in het Griekse alfabet. Daar kunnen we nog wel even mee voort, want er zijn nog 17 Griekse namen over, terwijl het einde van het orkaanseizoen nabij is; eind november.Dat het een actief orkaanseizoen zou worden, dat was al vroeg in het jaar bekend. Dat had alles te maken met een inzettende La Niña. Dit werd correct gezien door de NOAA. De ‘National Oceanic and Atmospheric Administration’ is het agentschap van de federale overheid in de VS dat zich bezighoudt met meteorologie en oceanografie. En dus ook met orkanen.
El Niño en La Niña
\Deze termen gaan allebei over het oceaanwater tussen Indonesië/Australië en de westkust van Zuid-Amerika. In een El Niño periode wordt het water voor de westkust van Zuid-Amerika warmer dan normaal. Dit gebeurt in samenspel met hogedruk boven Indonesië, waardoor warm oceaanwater met een westenwind meer richting de kust van Peru en omgeving wordt geduwd. Op de Indonesische eilanden en in Oost-Australië valt door de hogedrukwerking minder regen dan normaal en midden op de Grote Oceaan en boven Centraal-Amerika valt meer regen dan normaal.
In een La Niña periode worden de gangbare oostelijke passaatwinden versterkt en komt er juist koeler dan normaal water in een grote zone voor de westkust van Zuid-Amerika te liggen. De warmte gaat naar Indonesië en omgeving en veroorzaakt daar extra buiigheid. In Midden- en delen van Zuid-Amerika is het (koudere) water voedselrijker en visrijker. Door de hogedrukwerking boven Midden-Amerika zijn de weersomstandigheden droger dan normaal.
En wat is dan normaal? Dan gaat het over de passaatwinden die op ‘normale’ sterkte zijn. Er is genoeg koud water voor de kusten van Peru, Midden-Amerika is redelijk droog en in Indonesië en Noordoost-Australië vallen stevige buien. Deze fase heet de neutrale fase.
Effect op het orkaanseizoen
Momenteel is er al enige maanden sprake van een La Niña. De oceaantemperaturen in het centrale en oostelijke deel van de Stille Oceaan liggen onder gemiddeld, ook zijn de luchtcirculatiepatronen inmiddels gelijkend aan die van een La Niña. Het Climate Prediction Center verwacht dat La Niña zich doorzet in de komende winter en er is ook een 60% kans dat deze aanhoudt in de maanden februari tot en met april.
Doordat zich tijdens een La Niña veelal een hogedrukgebied boven Midden-Amerika bevind, leidt dat daar zowel aan de grond als hogerop in de atmosfeer tot minder wind. En wind, dat is ongunstig voor de vorming, het voortbestaan en het ontwikkelen van tropische systemen. Die tropische systemen, doorgroeiend naar orkanen, zijn juist gebaat bij het gebrek aan wind of aan veranderingen van de wind- en windsnelheid met de hoogte. Tropische systemen en orkanen ontwikkelen zich juist in windstille gebieden het beste. Daar vormen zij (door de draaiing van de aarde) de kenmerkende cirkelvorm aan buien en als het systeem maar lang genoeg de kans krijgt, komt er ook een oog in beeld en bouwt het geheel zich steeds hoger en omvangrijker en windrijker uit.
Accurate verwachting
Het was dan ook niet voor niets dat de NOAA al eerder dit jaar met de verwachting voor een sterk orkaanseizoen op de proppen kwam. Het gaat dan vooral om het deel van de Golf van Mexico en de oceaanregio’s daar vlak ten oosten van. Zij verwachtte 19 tot 25 tropische stormen met een naam, waarvan 7 tot 11 tot orkaan zouden uitgroeien en 3 tot 6 tot ‘major hurricane door ontwikkelden. Tot nu toe zijn er 7 orkanen en 4 ‘major hurricanes’ geteld. Voorwaar een accurate verwachting.
Met dank aan Grieta Spannenburg.
