‘Kanaalratje’ levert zware windstoten op

Het zit al een paar dagen in de weerkaarten. Flink wat regen en veel wind vanaf vanmiddag: typisch lagedrukweer. Want zoals de meeste mensen wel weten: een hogedrukgebied staat meestal garant voor heel rustig en vaak zonnig en droog weer, lage druk juist niet, zoals we vanmiddag en vanavond ook zien. De meeste lagedrukgebieden zijn honderden kilometers groot in doorsnee. Op de kaarten zien ze eruit als gigantische tollende wasmachines die allerlei fronten op ons afslingeren. Ze liggen vaak op de Atlantische Oceaan, waardoor ons weer vaak uit het zuidwesten komt.

Tussen Engeland en Frankrijk door

De grote lijnen daarvan zien we dagen van tevoren aankomen. Maar soms ontstaan er, vaak aan de randen van zo’n lagedrukgebied, plotseling kleinere kernen van lage druk. Onder andere onder invloed van de straalstroom – hoge windsnelheden heel hoog in de lucht – kunnen die in korte tijd snel uitdiepen. Als die dan het pad tussen Engeland en Frankrijk door volgen, en dus precies via Het Kanaal bij ons komen huishouden, spreken we van een Kanaalrat.

Geniepig

Vroeger, toen we nog niet zulke slimme weercomputers hadden, kon zo’n kleine stormdepressie wel eens compleet over het hoofd gezien worden. Doordat het systeem zo klein is, pikten de berekeningen dit niet op en dan kon het gebeuren dat er een heftige storm ontstond waar niemand rekening mee hield of voor was gewaarschuwd. Vandaar de naam ‘rat’: klein, geniepig en venijnig.

Trechter?

Als je naar de kaart van kijkt, lijkt het heel logisch: je kunt je voorstellen dat Het Kanaal als een soort wegversmalling zou werken. Als een stormdepressie door een trechter geduwd wordt, lijkt het aannemelijk dat hij heviger wordt. Toch staat het niet vast dat Het Kanaal daadwerkelijk iets te maken heeft met het ontstaan van dit beruchte fenomeen. De eerder genoemde straalstroom lijkt meer de aanjager van dit soort kleine depressies. Die loopt vandaag inderdaad precies boven Het Kanaal, waardoor deze lagedrukkern inderdaad de ‘juiste’ route volgt. Maar of dat toeval is, of dat het daadwerkelijk iets met Het Kanaal zelf te maken heeft, daar is geen uitsluitsel over.

Veel wind

Bovendien: was hij vanmorgen nog te zien, inmiddels is de losse kern ten zuiden van Engeland alweer uit de kaarten verdwenen. Een echte Kanaalrat – voor zover dat al bestaat – zo kunnen we hem eigenlijk niet noemen. Dat neemt overigens niet weg dat het eventjes flink gaat waaien, vanmiddag en vanavond. Er ‘rolt’ wel degelijk een stevig windveld langs onze kust. Vooral vanavond kan dat windstoten tegen de 100 kilometer per uur opleveren. Rat of geen rat: het venijn zit hem vandaag in elk geval in de staart.