Foto gemaakt door Pixarbay - Het ijs van de Noordelijke IJszee in de zomermaanden.
Foto gemaakt door PixarbayHet ijs van de Noordelijke IJszee in de zomermaanden.
Nu

IJszee begint eindelijk dicht te vriezen

Het heeft lang geduurd en er was veel voor nodig, maar inmiddels begint het deel van de Noordelijke IJszee ten noorden van Rusland, dat de afgelopen tijd steeds maar niet wilde dichtvriezen, zeeijs te vertonen. Het Europese weermodel verwacht dat het middelste deel, de Laptevzee over een dag of 10 voor een groot gedeelte moet zijn dichtgevroren.

\We hebben het op deze site al vaker geschreven: boven de Noordpool lag een tijdlang een hogedrukgebied. Het was er de oorzaak van dat koude lucht, afkomstig van de Noordpool, heel gemakkelijk naar het zuiden kon wegstromen. Dat gebeurde op diverse plaatsen.

Grote verschillen

Zo was het in grote delen van Canada een periode flink kouder dan normaal. Datzelfde gold voor het noorden van Scandinavië, grote delen van de westelijke helft van Rusland en het centrale deel van Siberië. Op de Noorpool zelf werd die koude lucht steeds ingeruild voor veel warmere, die het gebied op allerlei plaatsen vanuit het zuiden in kwam. Daarbij had en heeft het feit dat een groot deel van de Noordelijke IJszee nog moet dichtvriezen, grote invloed. Het verschil in luchttemperatuur tussen een zee die met ijs bedekt is en een zee die nog moet bevriezen kan onder bepaalde omstandigheden wel 10 tot 15 graden zijn. Dan duurt het een tijdje voordat het koud genoeg is voor ijs.

Het eerste deel van de noordelijke doorgang dat normaalgesproken dichtvriest, is de Laptevzee, het middelste deel van het water ten noorden van Siberië. Het ligt tussen Noordland (Severnaja Zemlja) aan de westkant en de Nieuw-Siberische eilanden aan de oostkant. Dit stuk wordt ook wel als de ijsmotor van de gebieden aan de westkant gezien, helemaal tot aan de Framstraat tussen IJsland en Groenland aan toe.

Extreme hittegolf

Een andere oorzaak van het maar niet willen dichtvriezen van het water ten noorden van Siberië was de extreme hittegolf, die zich daar in de voorbije zomer heeft afgespeeld. En die leidde tot een golf aan bosbranden, het smelten van permafrost (waarbij een opslagtank met diesel omver ging in Norilsk) en het verder groeien van een enorme krater in het Siberische landschap die zich door het smelten van de permafrost heeft gevormd.

De warmte liet de zeewatertemperatuur in het gebied tot meer dan 5 graden boven de voor dat gebied geldende normaal stijgen. Dat is een enorm verschil en het kost heel veel tijd voordat het water weer zover is afgekoeld dat zich zeeijs kan vormen.

Verder afgekoeld

Inmiddels is het hogedrukgebied van de Noordpool verdwenen en blijft de koude lucht er wat beter gevangen dan eerder deze herfst. Het is er de laatste tijd dan ook duidelijk kouder geworden, al liggen de temperaturen nog steeds flink boven normaal. Wel is het ook in de gebieden waar de Noordelijke IJszee nog open ligt nu zo koud, dat zich geleidelijk toch een ijsbedekking kan gaan opbouwen. Al is dat natuurlijk wel recordlaat.

Reinout van den BornChef Redactie