Foto gemaakt door Reinout van den Born.  - Deelerwoud.
Foto gemaakt door Reinout van den Born. Deelerwoud.
Nu

Een ontnuchterende winter

Het objectieve verslag van de winter die vandaag eindigt, is morgen op deze site te lezen. Vandaag  een geheel subjectieve terugblik. Op alles wat de afgelopen maanden zo ontnuchterend maakte.

Nog een keer denk ik terug aan de winter van 2020. Hoe zal ik me hem herinneren, in de toekomst? Als de winter van de terugkeer van de regen? De winter van de mist? Of gewoon als een winter die nooit een winter werd, een volgende winter van de ontnuchtering?

Voor mij begint de winter op 1 december met een prachtige wandeling door het Deelerwoud, een schitterend natuurgebied ten noorden van Arnhem. Het is een bijzondere dag want mijn vriendin Grieta en ik zijn precies 20 jaar bij elkaar. Het is alsof het weer een beetje heeft meegedacht, want het heeft gevroren en de natuur ziet er prachtig berijpt uit. Een fletse zon komt vaag door de feeërieke, hoge bewolking heen. We genieten op en top. Met de kennis van nu is het meteen de mooiste winterwandeling van 2019/2020. Een nieuwe kans zou er niet komen.

Een kriebeltje

Het vooruitzicht van de winter brengt ieder jaar bij mij een kriebeltje in de buik. Heerlijk, we hebben alles weer voor de boeg. Ik droom van de sneeuw, van het ijs, van schaatsen en van winterse weerkaarten. Al die dingen die de winter voor mij nog steeds tot het favoriete jaargetijde maken. En ook al zijn de Winters van Toen al van lang vervlogen tijden, ook in het nieuwe klimaat gebeurt er altijd wel wat. Toch? In elk geval houden winterliefhebbers zich dat beeld ieder jaar weer voor.

De herfst is hoopvol geweest. Ook al is de winterverwachting zacht ‘ohne ende’, het weer zelf lijkt er lak aan te hebben en stuurt op een verrassing aan. Zo duidelijk dat die winterverwachting op de valreep duidelijk minder zacht en een stuk spannender wordt gemaakt. Hadden we dat maar nooit gedaan, denk ik nu. Maar dat is altijd op basis van die vervelende kennis achteraf.

Ons leven verandert

De decembermaand brengt geen winterweer. Sterker nog, ik zie geen vlok sneeuw. Af en toe zitten er een paar rustige nachten tussendoor met lichte vorst en mist, maar dat is het dan wel. Veel vaker regent het, steekt de wind op en ruiken de temperaturen aan recordwaarden. Ons leven verandert intussen wel. Een lange periode bij MeteoGroup eindigt, we gaan met het hele Weer.nl-team bij Talpa Network aan de slag. Een prachtige kans om iets geheel nieuws op te bouwen. Maar ook een enorme verandering. Een nieuwe werkplek, nieuwe mensen en nieuwe uitdagingen.

Tijdens de jaarwisseling slaat het hele land dicht met mist. Hier en daar is het zicht minder dan 10 kilometer. De eerste maand van 2020 vertikt het ook om de winter naar Nederland te laten komen. De hogedrukgebieden liggen steeds ten zuiden van ons, storingen trekken vooral over het noorden van het land. Hoe verwend we zijn met zonneschijn de laatste jaren wordt nu pas duidelijk. Al het grijze januariweer werkt veel mensen op het gemoed. De zon schijnt al weinig in de tweede wintermaand, maar dit jaar is het wel heel bar. Gelukkig ben ik een weekje in de Dolomieten om – zoals ieder jaar – met vriend en collega Klaas Dros te skiën. Het is er fenomenaal mooi weer en dankzij de sneeuwdumps van eerder in de herfst is het er op alle pistes goed toeven.

Extreme luchtdruk

Terug in Nederland loopt de luchtdruk op 20 januari tot extreme waarden op. In de nacht erna noteert Maastricht met een minimumtemperatuur van -5,4 graden zowaar de enige matige vorst van de winter. De hoop op sneeuw en ijs is dan al lang vervolgen. Echt alle seinen staan op rood. De poolwervel is megasterk, de straalstroom zal het zeker tot het einde van de februarimaand volhouden. Ik maak me geen illusies meer. De vraag is alleen nog of het weer de warmste winter ooit zal worden (die van 2007 staat al een tijdje) en of we voor 1 maart de 20 graden aantikken, zoals vorig jaar ook al gebeurde. Toen ik eind februari in mijn T-shirtje zwetend door een zonnig Arnhem liep, op weg naar de trein om een dienstreis naar Berlijn te maken. Wat een ervaring!

Weekenden en storm

Die 20 graden halen we uiteindelijk niet, maar 18 graden wel. Dat gebeurt op zondag 16 februari, met een hele sterke zuidelijke wind erbij, opgewekt door storm Dennis. En als we het dan toch over zondagen hebben en ook zaterdagen: wind en weekend, daar is wat mee in de februarimaand. In alle 5 de weekenden waait het ergens in Nederland minimaal met een windkracht 8. Er zit een ijzeren ritme in het weer, waarin de actiefste storingen iedere keer weer in het weekend passeren.

Februari is de regenmaand van deze winter. Als het niet regent, vallen er buien. En het is maar zelden een heel etmaal droog. De regenhoeveelheden lopen verder en verder op. Hadden we het de afgelopen twee jaar steeds over droogte, nu zien we de grond langzaam verzadigd raken. Vennen, die al lange tijd geen water meer bevatten, stromen vol. Beken, die we alleen nog maar droog kennen, stromen weer over. En de sloten kunne het water niet meer aan. De droogte eindigt, bijna overal en eindelijk zien we ook weer hoge waterstanden in de rivieren. Dat is allemaal positief.

Leesrecord

Het weer blijft ondertussen leven. In de aanloop naar het weekend waarin de storm Ciara over Nederland trekt, schrijven we verhaal over war iedereen tijdens de storm op moet letten. En ook al zitten we nog in de opstartfase, het wordt wel 379.000 keer gelezen, een absoluut record in de geschiedenis van Weer.nl! Dus ook al blijft de winter weg, interesse in het weer is er altijd.

Ik weet het ook van mezelf. Je hebt, als het zo winterloos is als in deze winter, weleens het gevoel dat je passie voor het weer dan ook wel zal verdwijnen. Ik zie andere weerliefhebbers op de weerfora die Nederland rijk is hetzelfde geregeld verzuchten. Maar er is zoveel in het weer dat de moeite van het beschouwen waard is, dat ik zeker weet dat die kriebel er komende december gewoon weer is.

Het sneeuwpopje

De winter is al voorbij en de hoop op een vroege lente leeft op als het dan toch sneeuwt. Veel is het niet, maar vlak voordat de sneeuw weer is gesmolten, maken we onze enige sneeuwwandeling over de Veluwezoom. Op een picknickbank bouwen we een mini sneeuwpopje. Ik denk dat het er een paar uur heeft gestaan en toen ten onder is gegaan. Gelukkig hebben we de foto’s nog en zullen we hem ons herinneren. Als het icoon van de winter. Een ontnuchterende winter.

Reinout van den BornChef Redactie