Coronavirus: luchtverontreiniging beïnvloedt sterftecijfer

Wetenschappers van de Maarten Luther Universiteit Halle-Wittenberg in Duitsland hebben onderzoek gedaan naar de relatie tussen het voorkomen van luchtverontreiniging en het aantal doden door het coronavirus in 66 verschillende regio’s in Duitsland, Frankrijk,. Italië en Spanje. Het onderzoek besloeg januari, februari en maart tot de 19e. De Britse krant The Guardian berichtte deze week over het Duitse onderzoek.

Stikstofdioxide

Gekeken werd naar de hoeveelheid stikstofdioxide (komt vooral vrij door de verbranding van diesel door dieselauto’s) in de lucht en naar de weersomstandigheden. Vooral die gebieden omringd door bergen waar de vervuilde lucht tijdens stabiel weer goed kan blijven hangen. De Povlakte in het noorden van Italië is een plaats waar de luchtverontreiniging onder stabiele weersomstandigheden grootste vormen kan aannemen. Een stad als Milaan is er berucht om. In Spanje kun je hetzelfde van Madrid zeggen, een miljoenenstad die op de Spaanse hoogvlakte in een kom ligt. Als je er als toerist vanuit het noorden aan komt rijden, dan valt de koepel aan vervuilde lucht boven de stad eigenlijk altijd op.

Meeste sterfgevallen in verontreinigde lucht

Uit het onderzoek bleek dat ongeveer 80 procent van de sterfgevallen door het coronavirus zich tijdens de onderzoeksperiode in de vijf regio’s voordeed waar de lucht het sterkst met stikstofdioxide vervuild was. Vier van die gebieden (waaronder de regio van Milaan) lagen in het noorden van Italië, de vijfde regio was de omgeving van Madrid in Spanje.

Volgens de wetenschappers zijn er nu sterke aanwijzingen dat het lange tijd aan sterk vervuilde lucht blootgesteld worden in belangrijke mate bijdraagt aan het sterftecijfer als gevolg van Covid-19, de longziekte veroorzaakt door het coronavirus. Andere factoren zijn bij voorbeeld de leeftijd van patiënten en het voorkomen van andere ziektebeelden. Omdat het onderzoek van de Duitse wetenschappers geen medisch onderzoek was, moet vervolgonderzoek uitwijzen of de relatie met sterk vervuilde lucht echt standhoudt.

Nu is de lucht wel schoner

In andere onderzoeken in de VS is al eerder de relatie gelegd tussen fijnstofconcentraties (stikstofdioxide) en het sterftecijfer als gevolg van Covid-19. Het bijzondere is dat de fijnstofniveaus in grote delen van de wereld, als gevolg van de coronapandemie nu op een veel lager niveau terecht zijn gekomen. In China was op veel plaatsen voor het eerst in tijden de blauwe lucht weer te zien, vanuit het noorden van India kregen mensen voor het eerst in decennia weer zicht op de Himalaya door het dalende fijnstofgehalte van de lucht.

Hoewel het niet anders kan dan dat deze (tijdelijke) verandering positieve gevolgen heeft voor de gezondheid van de inwoners van die gebieden, was de longschade die aan de verhoogde sterftecijfers door Covid-19 voorafging, waarschijnlijk al in de periode voor het uitbreken van het virus aangericht, zo denken de onderzoekers.

Schonere auto’s

Een reden te meer, vinden strijders voor schonere lucht, om er straks als het leven weer op gang komt voor te zorgen dat de stikstofdioxideniveaus niet meer zo hoog worden als in de periode voorafgaande aan de pandemie. Oplossingen om dat te bereiken zijn minder verkeer, maar ook het streven naar een schoner wagenpark in de grote steden.