Altijd weer die “horrorwinter”

Dat ‘iets’ hebben wij zelf ook, zoals je wellicht weleens gemerkt hebt. Noem het woord ‘sneeuw’ op de redactie van weer.nl en allerlei epische winterbelevenissen vliegen je om de oren. Weet je nog, in 1996? Of 1979? Of 2012? Iedereen heeft bergen met ijskoude herinneringen aan magische witte werelden of heldenverhalen uit sneeuwstormen.

Ontbering en ontwrichting

Dat zijn dan ook zo’n beetje de elementen die bij zo’n 'horrorwinter' horen. Een precieze definitie van waar een horrorwinter aan zou moeten voldoen is er niet. Het woord staat dan ook niet in de Dikke van Dale. Maar het algemene gevoel is dat er toch iets van ontbering en ontwrichting bij komt kijken. IJspegels aan je neus, stranden langs de snelweg, bevroren ledematen – dat werk.

Winter-animo

We merken vaak dat er behoorlijk wat mensen zijn die stiekem verlangen naar deze horrortaferelen. (Vandaar dat winternieuwtjes met dat soort kreten ook zo lekker makkelijk scoren.) Uit kleine onderzoekjes van weer.nl, die we in verschillende seizoenen doen, blijkt dat er bij bijna tweederde van de mensen echt wel animo is voor een strenge winter. En geef toe; ook al hou je misschien niet van kou, hoe mooi is het als er net een pak verse sneeuw is gevallen! Een witte Kerst zou toch ook wel weer eens leuk zijn?

De koudste tien

Maar een echte koude winter is alweer even geleden. De winters zijn steeds minder streng en duren steeds minder lang. De 10 allerkoudste winters vonden dan ook allemaal plaats vóór de eeuwwisseling. De meest recente winter die de top 10 nog haalde, was 1996. Dat is toch al weer bijna 25 jaar geleden.

Sneeuwdagen

Toch hoeven winters niet direct ijskoud te zijn om toch een wintergevoel te hebben. De winter van 2010 bijvoorbeeld kende zeker flink wat kou, maar blonk vooral uit qua sneeuw. Er werden 42 dagen met een sneeuwdek geteld, gemiddeld zijn dat er 13. In het noordoosten van het land lag er plaatselijk zelfs op 55 dagen sneeuw. Op 20 december viel lokaal zelfs een pak van 40 centimeter! Dat zien we in Nederland maar zelden.

Hel

De aller-, allerkoudste winter ooit was natuurlijk die beruchte van 1963. Deze winter kende maar liefst 42 ijsdagen (dat zijn dagen waarop de temperatuur helemaal niet boven het vriespunt komt) en op 24 dagen hiervan vroor het meer dan 10 graden. Het was ook in deze winter dat de meest bizarre editie van de Elfstedentocht plaatsvond. Met -18 graden op de thermometer en gevoelstemperaturen die nog veel lager waren, wordt hier nu nog vaak op teruggekeken als de hel van ‘63. Van de 9294 toerrijders die zo dapper waren om aan de start te verschijnen, haalden er maar 69 de finish. Dat is nog eens echt ‘horror’ te noemen.

Herfst en lente winnen terrein

Het feit blijft dat de trend van de afgelopen jaren is dat de winters steeds zachter worden. De kou komt bovendien vaak later, en verdwijnt vervolgens ook weer sneller. Sowieso slecht nieuws voor de kerstdagen, die überhaupt al bijna in de astronomische herfst vallen. De herfst en de lente worden dus eigenlijk langer, ten koste van de winter. De kansen op die echte horrorwinter wordt dus alleen maar kleiner. Er zijn juist steeds meer warmere uitschieters, en steeds minder koudere (dan gemiddeld). Misschien is dat wel het échte horrorscenario.

Komt er nog wat?

Dus, gaat het ooit nog gebeuren, zo’n ‘horrorwinter’? De tekenen waren tot nu toe vrij bedroevend, zoals we in onze winterverwachtingen vaak moesten concluderen. Op de iets kortere termijn gloort er een klein beetje hoop, want er lijkt nu toch iets aan het schuiven gegaan te zijn. ‘Horror’ kunnen we dat nog lang niet noemen, maar het zou al leuk zijn om op z’n minst die wollen muts een keer uit de kast te kunnen trekken.