Foto gemaakt door Hans Janssen - Kerkrade
Foto gemaakt door Hans JanssenKerkrade
Nu

30-Daagse: houdt nazomer heel september aan?

September is tot nu toe een doodnormale maand. De gemiddelde temperatuur van 15,4 graden is precies normaal voor De Bilt. Ook het landelijk gemiddelde aantal uren zonneschijn (54) en de hoeveelheid neerslag (20 mm) wijken maar weinig van de gebruikelijke waarden af. Toch staan we aan het begin van een periode met standvastig nazomerweer. Zal september daardoor tóch zeer warm, zonnig en droog de boeken ingaan? We zoeken het in deze 30daagse voor je uit.

De eerste week van deze 30-daagse periode wordt bij ons weer beïnvloed door hogedrukgebieden. Zondag trekt een hogedrukgebied over onze omgeving naar Centraal- en Oost-Europa. Hierdoor stroomt vanuit het zuiden hete continentale subtropische lucht ons land binnen. In het zuidoosten hebben we vanaf zondag 4 zomerse dagen op rij en maandag tot en met woensdag is het tropisch met ruim 30 graden. Dinsdag is het in een groot deel van het land tropisch warm en worden datumrecords verbroken. De Bilt maakt kans op zijn meest late officiële tropische dag ooit.

In Brabant en Limburg kan het 33 graden worden en ook dat is bijzonder. Vanaf 15 september is de hoogst gemeten temperatuur ooit 33,3 graden, gemeten op 16 september 1947 in Warnsveld. Het zou zomaar kunnen dat we dit record gaan verbreken.

Van subtropisch naar vleugje arctisch

In de tweede helft van de week neemt een nieuw hogedrukgebied boven Scandinavië het stokje over. Daardoor draait de wind naar de schrale (noord)oosthoek en stroomt minder warme lucht ons land binnen. Wanneer dat gebeurt is nog onduidelijk. De hoofdberekening van het Europese weermodel laat dit op donderdag gebeuren. Andere berekeningen komen een dag later pas met koelere lucht op de proppen. Als dat gebeurt heeft het zuidoosten de derde en tevens recordlate hittegolf te pakken.

Het wordt hoe dan ook minder warm tegen het einde van de week. De temperatuur keldert in een paar dagen van 30 naar 20 graden, maar gevoelsmatig is het nog veel frisser dan die 20 graden, want de luchtvochtigheid is relatief laag en de stevige (noord)oostenwind maakt het schraal. Wel blijft het waarschijnlijk vrij zonnig en droog. De lucht is afkomstig uit de Arctische gebieden ver ten noorden van onze omgeving. Overigens krijgen we maar een vleugje van de ‘kou’ mee, zo wordt het dit weekend in Polen nog maar 15 graden en in de omgeving van Moskou wordt de 10 graden niet meer gehaald.

Eind september overgang naar wisselvallig weer

Het schrale weer komt na het volgende weekend ten einde. Het hogedrukgebied boven Scandinavië zakt over onze omgeving naar het zuiden weg. Daardoor kan het in week 39 (maandag 21 t/m zondag 27 september) nog een paar dagen nazomers zijn met flink wat zon, relatief weinig wind en temperaturen tussen 20 en 25 graden. Tijdens de rustige nachten zou het voor het eerst dit najaar tot nachtvorst kunnen komen. Aan het einde van de week krijgen storingen weer vat op ons weer, waardoor de wisselvalligheid toeneemt en het wat frisser wordt. Ook gaat de zuidwestenwind aantrekken. Het weer krijgt dan dus herfstachtige trekjes.

Er zitten wat onzekerheden in de verwachting. Zo kunnen tropische ex-orkanen boven de Atlantische Oceaan dichterbij komen en ons weer in de war schoppen. Er is een kans van 30% dat de hogedrukgebieden boven Scandinavië blijven liggen, net als in het eind van week 38. Dan houdt het ietwat schrale en zonnige najaarsweer de hele week aan.

Oktober nog onzeker

Het vervolg kunnen we kort houden, want de verwachting voor oktober is nog zeer onzeker en dit komt mede door het actieve orkaanseizoen boven de Atlantische Oceaan. Zulke ex-systemen kunnen, als ze op afstand blijven, aan de voorzijde warme lucht vanuit het zuiden opstuwen en voor een nieuwe Oudewijvenzomer zorgen. Als de systemen dichterbij komen kunnen de depressies onstuimig weer veroorzaken.

De langetermijnmodellen laten voor de eerste helft van oktober een relatief grote kans op neerslag zien met meer wind dan normaal. De temperatuur zou daarbij overdag rond of iets boven de normaal van 16 graden liggen met vrij zachte nachten. Daarbij moet dus worden gezegd dat de betrouwbaarheid laag is. Er is een kans van circa 30% op een nazomer met middagtemperaturen boven 20 graden, terwijl de kans op een eerste winterprik met in de nachten vorst op normale waarneemhoogte slechts 10% is.

Samenvatting: de herfst komt vanzelf!

Het nazomerweer van komende week, blijft ook in de laatste septemberweek in grote lijnen aanhouden. Het is meestal droog met vaak de zon erbij en de temperaturen liggen enkele graden boven normaal. De kans is dus groot dat de maand als zeer warm en zonnig de boeken ingaat. Het wisselvallige slot van september lijkt niet te voorkomen dat de maand droog zal eindigen. Het neerslagtekort, dat nu landelijk 217 mm bedraagt, maakt komende weken een eindsprint naar ruim 240 mm.

Het weer in oktober lijkt uit een ander, herfstachtig, vaatje te tappen. Toch is de verwachting onzeker, waardoor een nazomerse verrassing zeker niet uitgesloten is.

Jordi HuirneMeteoroloog en presentator